Những món ăn ngon và đặc sản từ quả nhót
Vào mùa nhót, đầu tiên là những quả nhót xanh non, rồi tới những quả nhót chín mọng đỏ từ sau Tết Nguyên đán đang làm mưa làm gió thị trường đồ ăn vặt đầu năm, nổi bật là món đặc sản Tây Bắc rất dễ làm.
Cả quả nhót xanh và nhót chín đều có thể chế biến được nhiều cách để thành những món ngon, hấp dẫn. Ngon nhất là đặc sản quả nhót xanh trộn chẳm chéo. Vị chua của quả nhót quyện với muối mặn, đường, ớt, rau gia vị, gừng, tỏi tạo thành hương vị tuyệt vời, lạ miệng, kích thích khứu giác, còn được chị em cho là hỗ trợ giảm cân ầm ầm.
Nhót xanh chẳm chéo là một trong những đặc sản Tây Bắc. Ảnh minh họa.
Món này gồm nhót xanh nhiều vitamin C, axit hữu cơ, sắt, canxi và chất chống oxy hóa. Ăn nhót xanh giúp kích thích tiêu hóa, thúc đẩy trao đổi chất, đốt cháy mỡ thừa. Cải bắp kết hợp với nước chấm Tây Bắc đặc biệt tạo thành món ngon đặc sản chống ngấy, được phái đẹp rất ưa thích và cho rằng sau Tết ăn món này sẽ giảm cân ầm ầm… Còn cho rằng món nhót xanh dầm dân dã, đã miệng đánh bay được sự ngán ăn, hay nhàm chán với xoài, cóc dầm mùa Tết, rồi để lại nỗi nhớ nhung món ngon sau mỗi mùa nhót.
Nhót xanh trộn chẩm chéo
Món bắp cải cuộn nhót xanh (nhót xanh ăn ghém bắp cải) là món ăn vặt, nhưng là đặc sản Tây Bắc của người Thái, ai đã ăn một lần ắt phải nhớ phát thèm.
Nguyên liệu
– 1kg nhót xanh.
– 200g cải bắp.
– 1 thìa mắc khén (đặc sản Tây Bắc, không có cũng được).
– 1 củ gừng, 4 quả ớt, 2 tép tỏi, 5 nhánh ngò rí, 3 cây hành hoa, 1/2 thìa cafe bột ngọt, 1 thìa cafe muối, 1 thìa canh đường trắng, 1 thìa canh nước mắm, 1/2 thìa cafe ớt khô.
Cách làm
– Nhót xanh lựa quả bánh tẻ để ăn được hạt. Sơ chế sạch phấn ở vỏ, rửa sạch dưới vòi nước, để ráo rồi dùng dao bổ quả nhót làm đôi.
– Cải bắp tách lá, rửa sạch, ngâm qua nước muối loãng.
– Rau mùi rửa sạch, cắt khúc.
-Tỏi, gừng bỏ vỏ sau đó rửa sạch thái thành miếng nhỏ, sợi.
– Cho mắc khén, nước mắm, đường, ớt tươi, ớt khô, tỏi, gừng vào cối giã nhuyễn. Thêm chút nước lọc, nếm thấy vừa miệng là được.
Khi ăn thì lấy xé lá cải bắp thành miếng vừa, đặt một quả nhót, cọng rau mùi, gừng thái chỉ, tỏi rồi cuộn ghém lại và chấm với chẳm chéo thơm lựng.
Bắp cải vị ngái, nhót chua, vị ăng của lá tỏi tươi, vị cay của gừng và chẩm chéo… thoảng vị rau thơm… Những nguyên liệu chẳng mấy liên quan lại hòa quyện thành món ghém vô cùng ngon miệng, suýt xoa, cảm giác lạ lùng, dân dã, ăn rồi lại muốn ăn thêm.
Đặc sản bắp cải cuộn nhót xanh chẳm chéo Tây Bắc. Ảnh minh họa.
Nhót dầm muối ớt
Nguyên liệu 3 người ăn
Nhót xanh 300g
Ớt hiểm 2 trái
Ớt bột 1 muỗng cà phê, muối hạt 1 muỗng canh, đường 2 muỗng canh, muối ăn 1 muỗng cà phê.
Cách làm
Sơ chế nhót cho sạch, để ráo rồi bổ đôi.
Hòa tan 1 muỗng canh muối hạt với 400ml nước rồi đổ nhót vào ngâm 30 phút, sau đó vớt ra rửa lại, để ráo. Ngâm nhót với nước muối loãng giúp nhót giảm vị chát.
Ớt hiểm rửa sạch, băm nhỏ.
Cho nhót đã sơ chế sạch vào tô, thêm 2 muỗng canh đường, 1 muỗng cà phê ớt bột, 1 muỗng cà phê muối và ớt băm vào tô.
Đeo bao tay trộn đều rồi để 25-30 phút cho nhót ngấm gia vị.
Thành phẩm nhót dầm muối ớt xanh giòn, vị chua ngọt, cay cay kích thích vị giác vô cùng, là món ăn vặt khó cưỡng.
Nhót dầm tỏi ớt
Nguyên liệu 3 người ăn
Nhót xanh 300g
Ớt hiểm 4 trái
Tỏi 6 tép (khoảng 1 củ)
Muối hột 1/2 muỗng canh, bột ngọt 1 muỗng cà phê,
Cách làm
Sơ chế nhót cho sạch, để ráo, rồi giã sơ cho nhót vừa nát (không giã nhuyễn vì ăn mất ngon).
Tỏi bóc vỏ, ớt rửa sạch cùng giã nhuyễn.
Cho nhót vào tô, với 1/2 muỗng canh muối hột, 1 muỗng cà phê bột ngọt và tỏi ớt đã giã nhuyễn vào trộn đều.
Để 15 phút nhót dầm tỏi ớt ngấm gia vị lên màu sắc đẹp mắt. Thành phẩm có vị nhót xanh chua giòn, quyện gia vị mặn, ngọt, cay, thơm của tỏi ớt rất kích thích vị giác.
Tuy không phải là đặc sản, nhưng nhót chín dầm đường làm đồ uống rất ngon. Ảnh minh họa.
Nhót xanh dầm cay
Nguyên liệu
Nhót xanh
Ớt tươi (hoặc ớt bột, hay muối tôm, tùy vị).
Cách làm
Sơ chế nhót cho sạch phấn, rửa lại và ngâm nước muối loãng cho bớt chát và không bị thâm.
Vớt ra, để ráo nước và lựa những quả nhót không già quá để tránh bị xơ.
Ớt tươi thái mỏng (hoặc dùng ớt bột (hoặc muối tôm) tùy khẩu vị).
Thái nhót thành miếng vừa ăn (bổ đôi theo chiều dọc nhìn ngon mắt hơn), bỏ vào tô.
Thêm ớt, đường, muối, mì chính vào xóc đều giúp các gia vị ngấm đều vào những miếng nhót.
Khoảng 15-20 phút thì những miếng nhót xanh ngấm gia vị đẹp mắt, vừa ăn, tới mức ăn miếng nhót nào là vị cay, chua tứa ra miệng đến đó, cảm giác lạ lẫm thích thú vô cùng. Món nhót dầm cay kích thích vị giác, lưu lại hương vị tự nhiên hấp dẫn rất lâu.
Nhót xanh dầm chẳm chéo của người Tây Bắc cũng đặc biệt hấp dẫn. Khi trái nhót mới bắt đầu ương, quả vẫn cứng giòn đã được thu hái về, làm sạch phấn và rửa sạch.
Sau đó gừng nạo vỏ, ớt nướng khô được đem giã nhuyễn với muối, trộn thêm chút đường (hoặc mì chính) để tăng vị ngọt và giảm độ chua chát của quả nhót, để ngấm gia vị là thành đặc sản trứ danh nhót trộn chẳm chéo vùng Tây Bắc.
Nhót chín cũng dầm cay được. Chỉ cần sơ chế sạch quả nhót chín, dùng dao mũi nhọn khứa quanh quả.
Tiếp đó ớt cay rang khô, giã nát với muối, thêm đường cho vào ướp cùng nhót chín, để khoảng 30 phút là ăn được.
Quả nhót ngâm đường
Nhót chín ngoài ăn tươi chấm muối ớt, thì cách ăn đơn giản nhất là ngâm nhót với đường thành món ăn món ăn vừa ngon, vừa lạ miệng.
Nguyên liệu
Quả nhót chín 2kg
Đường 800g
Muối ăn
Cách làm
Quả nhót chín làm sạch phấn, rửa sạch, để ráo nước.
Bắc nồi nước lên bếp, cho vào 2 muỗng muối vào rồi đun sôi lên thì cho tất cả quả nhót chín vào nồi và tắt bếp.
30 giây sau thì trút hết nhót ra rổ, xối qua nước đá lạnh cho nguội bớt.
Khi quả nhót nguội hẳn thì lột hết vỏ nhót, cho vào tô. Thêm 1 muỗng muối, rồi cho đường vào trộn đều.
– Nếu thích ngọt cho nhiều đường hơn, thích chua thì bớt đường đi.
– Nếu thích vị ngọt ngọt mặn mặn cay cay thì cho thêm muối và thêm ớt.
Tất cả trộn đều cho ngấm đường là có thể ăn được ngay.
Quả nhót ngâm đường muốn để lâu thì cho lên bếp đun lại tới khi sôi và hơi sệt lại là được. Bắc xuống, để nguội hẳn thì cho vào lọ thủy tinh và cất trong ngăn mát tủ lạnh để ăn dần.
Quả nhót chín ngoài ngâm đường, còn có thể kho cá, làm nộm, gỏi cá… cũng rất ngon.
