Gà nuôi thả vườn là tập quán chăn nuôi có tự lâu đời của người miền Tây Nam Bộ. Với thói quen cư trú trước sông, sau vườn và xa hơn nữa là những cánh đồng lúa xanh bát ngát. Hầu như ở nhà nào người ta cũng nuôi vài chục con gà, vịt, coi như thức ăn rọng sẵn.
Gà nuôi thả vườn.
Cho bầy gà, vịt ăn cũng là một điều thú vị. Những con gà trống mào đỏ chót còn đảm đương thêm nhiệm vụ gáy báo thức cho người miền quê. Nghe theo tiếng gà gáy từng chặp mà người ta đoán được giờ để sáng tinh mơ ra đồng cày cấy.
Khách đến nhà không gà thì vịt, đó là quan niệm thể hiện sự hiếu khách trọng tình của người dân miền sông nước. Món ăn phổ biến nhất là gà, vịt nấu cháo xé phay. Để có mồi lai rai cùng bè bạn thì đem gà rang muối ớt hay hấp tỏi. Vịt thì nấu chao, hay nướng sa tế, … Lòng gà, vịt thường được đem xào khóm, xào lăn hay xào củ hũ dừa, … Dân gian miền quê nhiều khi còn lựa riêng những cái mề gà, vịt để đem xào với dưa leo.
Mề gà xào dưa leo.
Mề gà, vịt là một phần trong cơ quan tiêu hóa của loài gia cầm này. Đặc trưng của mề gà, vịt là vừa cứng, vừa giòn. Những cái mề gà, vịt được cạo sạch, bỏ đi lớp màng màu vàng, rửa lại với muối, rượu trắng cho hết mùi tanh. Mề gà, vịt sau khi ráo nước đem xắt nhỏ thành những miếng vừa ăn. Dưa leo hái từ vườn nhà, gọt nhưng không cần sạch hết vỏ. Để những vệt trắng đã gọt xen lẫn những vệt xanh nguyên thủy của lớp vỏ dưa vừa đẹp mắt vừa ngon miệng.
Bắc chảo nóng, phi tỏi cho thơm rồi cho mề gà, vịt vào xào săn. Khi mề đã chín tái, cho tiếp dưa leo vào đảo đều, thêm những gốc hành lá cắt khúc đã chuẩn bị trước, rồi rắc thêm ít tiêu xay nhuyễn vào, nhắc xuống.
Dĩa dưa leo xào mề gà bốc hơi thơm lựng. Gắp từng miếng chấm nước mắm chua, ngọt pha từ nước tương, ớt, … làm cho người thưởng thức thấy đã miệng. Nhất là những miếng mề gà, vịt sần sật vừa ngọt vừa béo, … Nhấn nhá vài ly rượu đế ấm thêm tình bạn, xóm giềng.
