Sơ lược
Shiruko là món chè nấu từ đậu đỏ azuki đun sôi trong hỗn hợp nước và đường, được tô điểm thêm bới vài mẩu bánh gạo nướng mochi bồng bềnh. Đây là một món ăn nhẹ giữa bữa trưa và bữa tối, được dùng khi còn nóng và là một trong những món ăn truyền thống nổi tiếng của Nhật Bản.
Có hai cách chế biến món chè này, hoặc là nấu nguyên vỏ hoặc là nấu khi hạt đậu đã được bỏ vỏ, ninh nhừ rồi đánh bằng muôi cho hạt đậu nhuyễn ra. Ở phía Tây Nhật Bản, cách nấu nguyên vỏ thường được gọi là zenzai. Shiruko được ăn quanh năm, nhưng vì nó thường được dùng khi còn nóng nên đây được xem là một bài thuốc giúp giữ ấm cơ thể trong mùa đông lạnh giá.
Nguồn gốc
Hạt đậu đỏ được đưa vào Nhật từ Trung Quốc. Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra dấu vết các hạt đậu ở Nhật bản với niên đại khoảng 2.000 năm, vì thế có thể kết luận là người Nhật đã trồng đậu từ ít nhất là khoảng 2.000 năm trước. Một vài tài liệu lịch sử ghi chép vào thế kỷ thứ 6 hoặc thứ 7 – gọi là Keiso Saijiki, cho chúng ta biết rằng người Trung Quốc thường ăn đậu đỏ vào những ngày đông chí, ngày ngắn nhất trong năm, để bảo vệ cơ thể khỏi ma quỷ.
Ngay sau đó, phong tục này được phổ biến sang nước Nhật và nó nhanh chóng được phổ biến thành loại đậu đặc biệt được ăn vào các dịp đặc biệt trong năm như các buổi lễ hay các sự kiện…Mãi cho đến sau này vào khoảng cuối những năm 1700, khi nông dân Nhật bắt đầu sản xuất đường với số lượng lớn thì loại đậu này được sử dụng phổ biến như một nguyên liệu để nấu các món ăn ngọt.
Trong một cuốn sách viết về các phong tục tập quán có tên Morisada Manko, hoàn thành năm 1852, có đoạn “ Ở Edo ( nay là Tokyo ), vỏ đậu đỏ được loại bỏ rồi đun sôi với đường trắng hoặc đường chưa tinh chế điểm thêm vài lát bánh gạo mochi, món này gọi là Shiruko.
Tại khu vực Kyoto hay Osaka, món chè nấu bằng hạt đậu đã bỏ vỏ này gọi là Shiruko hay Koshian-no-zenzai.” Điều này chứng tỏ Shiruko đã được phổ biến khắp nước Nhật ít nhất là từ trước giữa những năm 1800, và ngay tại thời điểm đó, đã có rất nhiều cách khác nhau để chế biến món đậu này với những tên gọi khác nhau.
Đậu đỏ và đường là những nguyên liệu sẵn có và giá rẻ, và nó giải thích tại sao Shiruko lại trở thành một món ăn nhẹ truyền thống của các gia đình. Nhưng để nấu món này đôi khi khá phức tạp và tốn nhiều thời gian , do vậy mà từ khoảng giữa những năm 1800, Shiruko đã được bán tại các cửa hàng để mọi người có thể mua về nhà ăn ngay.
Trong qua khứ, món ăn này chắc chắn đã từng được phục vụ tại các phong trà gọi là kanmi-dokoro, giống như những quán cà phê ngày nay. Còn những người bán hàng rong vào buổi tối thường vác một thùng gỗ đựng Shiruko trên lưng đi khắp các ngả đường, đưa món chè này đến mọi nhà.
Cách Nấu Shiruko:
- Rửa 200 gram đậu đỏ. Ngâm chúng ngập trong nước, để qua đêm
- Để ráo nước. Cho vào nồi ngập nước, đun sôi, sau đó để nguội.
- Vớt đậu ra, để ráo, sau đó rửa sạch dưới vòi nước.
- Thêm nước lạnh và đun sôi một lần nữa. Sau khi nước sôi, thêm khoảng 400 ml nước lạnh để giảm nhiệt độ. Ninh nhừ đậu với lửa nhỏ.
- Thêm nước vào nồi, sau khi đậu mềm đủ để nghiền chúng một cách dễ dàng với ngón tay. Vớt bỏ bọt trong nồi.
- Vớt bỏ các bã nổi trên mặt nước, sau khi đậu và hạt đậu nhỏ bé lắng xuống đáy nồi.
- Đun sôi nhỏ lửa một lần nữa và tiếp tục vớt bọt. Thêm 250 gram đường và nửa muỗng cà phê, muối.